Krijimi i veb-faqeve mund të bëhet në disa faza të cilat zakonisht hanë :
q Plani
q Disenji-projektimi
q Kodimi(HTML)
q Transferimi në internet-upload (FTP)
q Testimi
q Promocioni
q Mirëmbatja dhe pasurimi i veb-sajtit
Secila nga këto faza duhet të ketë objektivin e caktuar dhe rezulltatet e parashikuara më pare.
Planifikimi i ueb-sajtit- përfshin përcaktimin e këtyre elementeve
q Qëllimi i sajtit
q Audiencën e shfrytëzuesit
q Strategjisë
q Objektivave dhe
q Zgjedhjen e host servisit
Procesi i disejnit të veb-sajtit përfshin disa principe të disenjit dhe të shkrimit. Në këtë faze parashihen :
q Zgjedhja e fotografive, midi-fajllave, dhe lidhjeve (link)për secilën faqe
q Krijimi i skemës standarde të navigacionit me kreun (header) dhe përfundimin e faqes (footer) për veb-sajtin e shfrytëzuesve
q Përpilimi i fajllave me tekst për secilën faqe të sajtit të shfrytëzuesit. Në këtë faze është shumë mire që të përfshihet edhe përmbatja
Kodimi i veb-sajtit mund të bëhet duke shfrytëzuar
q Form wizard
q HTML shembujt (templates)
q HTML editorin dhe
q Duke gjeneruar kodin manualisht
Në këtë faze duhet shtuar dhe
q Kreun standard të faqes (header)
q Përfundimin standard të faqes (footer)
q Shtojcat për navigacion
q Lidhjet (links)
q Fotografit dhe fajllat me zëra të mbledhura për veb-faqe
Kodi HTML burimor i secilës faqe mund të gjendet me komandat nga browseri view/ sorce kode
Në këtë faze zgjedhet protokolli për transfer të të fajllit FTP, programi që do të bëjë transferin e fajllave të shfrytëzuesit ashtu që sajti i tij mund të shihet perms internetit
Në këtë faze bëhet testimi i lidhjeve interne, externe duke shfrytëzuar serviset on-line për testim të validitetit.
Shfrytëzuesi në këtë faze krijon disa të dhëna provuse për sajtin e vetë dhe regjistrohet në veglat për hulumtim dhe direktoriumet e internetit.
Pasi që të kenë përfunduar të gjitha fazat e tjera të zhvillimit të veb-sajtit, shfrytëzuesi duhet të bëjë mirëmbatjen e vezhdushme të veb0sajtit duke i përsëritur fazat e kaluara vazhdimisht. Me krijimin e veb sajtit, shfrytëzuesi nuk e ka krye punën e tijë, sepse atë vazhdimisht duhet ta pasuroj dhe freskoj me shenime të reja
Veb-faqet janë dokumente bazike të world wide web-it të cilat krijohen në HTML. Ato mund të jenë pjesë e veb-it apo të formohen vetëm nga një faqe e cila formon vetë veb-prezentimin.
HTML paraqet shkurtes Hyper-Text-markup-language (gjuha e ngritur që bazohet në hypertext). Quhet gjuhë e ngritur sepse është e komponuar nga komandat e të cilat vendosen Brenda kllapave këndore “<” (për fillimin e komandës) dhe “>” (për përfundimin e komndës). Këto shenja, i tregojnë browserit se çfarë formati dhe funksionaliteti është dëshiruar të arrihet me anë të komandës Brenda tyre.
Pjesa e komandës e shenuar kështu Brenda këtyre shenjave quhet tag. Pra gjuha HTML krijohet me anë të kombinimit të tagjeve dhe tekstit
Për krijimin e kodit HTML mjafton të shfrytëzohet cili do editor teksti ( edhe ata të (DOS-it), por fajlli duhet të ruhet me ekstensionin që tregon se ësht fajll html(.htm). këtu do të rekomnadohet që të shfrytëzohet editori i tekstit notepad(bllokshenimesh)
Fajlli që ruhet në këtë formë mund të aktivizoj me klik të dyfisht browserin e internetit. Nëqoftëse bëjmë ndryshime në fajll duhet që ai të ruhet (save) dhe pastaj në browser të përdoret komanda refresh(ose reload). Kështu në browser do të paraqiten të gjitha ndryshimet eventuale që i bënë shfrytëzuesi në veb-faqe.
Gjuha HTML i ka disa rregulla:
q Instruksioni në HTML quhet tag
q Tagjet janë të futura Brenda shenjave < > dhe jashtë tyre shënohet teksti që paraqitet në Veb-faqe
q Cikli i komandës duhet të mbyllet me komandën që futet në mes të shenjave “</ “ dhe “>”
q Preferohet që komanda në tag të shënohet me shkronja kapitale (të mëdha) edhe pse nuk është e obligushme
Kodimi në HTML përfshin krijimin e kreut të faqes HEAD, trupit të faqes (BODY) dhe përfundimit të faqes (Footer)
Një shembull se çka përfshin kodi HTML është:
<HTML>
<HEAD>
<TITLE> Titulli i faqes </TITLE >
</ HEAD>
<BODY>
Kjo është faqjaHome e ime e parë<b> dhe ky test është bold</b>
</BODY>
</HTML>
Siç mund të vërehet ciklet e komandave janë të mbyllura me komanden nismëtare:
<HTML> dhe </HTML>
Keto tag shenojne fillimin dhe fundin e nje dokumenti HTML.
Tagu i parë në dokumentin e juaj HTML është <html>. Ky tag i thotë browserit tuaj se ky është fillimi i një dokumenti HTML. Tag-u i fundit në dokumentin tuaj është
</html>. Ky tag i thotë browserit tuaj se ky është fundi i dokumentit HTML. Dokumentet e HTML mbarojne me .html ose
.htm me fjalë të tjera, kanë për detyrë të hapin dhe të mbyllin file-in. Tag-ët
<HEAD>
…………
</HEAD>
Teksti ndërmjet tag-ut <HEAD> dhe tagut </HEAD> është informacion i kokës ose ballinës( header information). Informacioni i ballinës nuk shfaqet në dritaren e browserit. Këto informacione janë të nevojshme për browser-in, për Webserver-in dhe për motorët e kërkimit.
Teksti ndërmjet <TITLE> dhe </TITLE> tagjeve është titulli i dokumentit tuaj. Titulli shfaqet në caption(emërtimn) të browserit tuaj.-pra Shënon fillimin dhe fundin te textit qe ndodhet lart tek browseri.
Teksti ndërmjet tagjeve <BODY> dhe </BODY> është teksti që do të paraqitet në browserin e juaj.
Teksti ndërmjet tagjeve the <B> dhe </B> do të shfaqet në bold font.
Elementi i ballinës përmban informacione të përgjithshme, gjithashtu quhen meta-informacione që kanë të bëjnë me një dokument. Meta ka domethënien "information about". –
Ju mund të thoni se meta të dhënat( meta-data) ka domethënien informacioni rrethë të dhënave ose meta-informacioni ka kuptimin informacion mbi informacionin
Informacioni brend a elementit Head
Elementet brenda elementit Head nuk do të shfaqen nga një browser.
Bazuar në standardin HTML , vetëm pakë tagje janë legale brenda sksionit head . këto janë : <base>, <link>, <meta>, <title>, <style>, and <script>.
Le ta vëzhgojmë një konstruksion ilegal:
<head> <p>Ky është një tekst </p> </head> |
Në këtë rast browseri ka dy opsione :
Ta shfaq tekstin sepse është brenda elementit paragraf
Ta fsheh tekstin sepse ndodhet brenda elementit Head.
Nëse ju vendosni një element HTML si <h1> ose <p> brenda një elementi siç është ky , shumica e browserve do ta shfaqin, madje nëse ky është ilegal
A do të harron browseri gabin e juaj siç është ky. Ne nuk mendojmë kështu. Të tjerët e bëjnë. Should browsers forgive you for errors like this? We don't think so. Others do.
Tagjet e titujve
Titujt në HTML fitohen me anë të komandave vijuse
<H1> Titulli1 </H1>
<H2> NënTitulli2 </H2?
<H3> Nëntitulli3</H3>
p.sh
<HTML>
<HEAD>
<TITLE> Shembull 1 </TITLE>
<H1>
Titull1
</H1>
<H2>
Nëntitulli 2
</H2>
</HEAD>
<BODY>
</BODY>
</HTML>
Ndërpreja e paragrafeve në tekst kodi HTML
Paragrafin( kryerreshtin ), kodi HTML nuk e njeh vetveti, prandaj duhet që në vendin ku dëshirohet që të vendoset kryerreshti i ri të shënohet Tagu </P>
Mbani mend
<p> dhe </p> krijon një paragraf të ri
Në vendet në të cilat dëshirohet që të fitohet ndërprerje e tekstit vendoset tagu <BR> (Break). Tagu <BR> nuk ka nevoj të mbyllet me </BR>
Mbani mend <br> ndërfut ndërprerje të rreshtit
....... <body> Permbatja e elemntitit Body shfaqet ne browserin e juaj. <p> Ky eshte nje paragraf.</p> <p> ky eshte nje paargarf.</p> <p>Ky eshte nje paragraf .</p>
<p>Elementet e paragrafit definohen branda tagut p.</p> .....
|
Permbatja e elemntitit Body shfaqet ne browserin e juaj. Ky eshte nje paragraf. ky eshte nje paargarf. Ky eshte nje paragraf . Elementet e paragrafit definohen branda tagut p.
|
Vendosja e tekstit ose fotografive në qendër të ueb-faqes- bëhet me anë të komandës < CENTER>
P.SH me pjesën e instruksioneve të kodit HTML <CENTER> Ky është shembull për vendosje në qendër të faqes
< /CENTER> , fitohet pjesa e faqes :
ky`````````
Ky është shembull për vendosje në qendër të faqes
<HTML>
<HEAD>
<TITLE> Shembull 1 </TITLE>
<H1>
Titull1
</H1>
<H2>
Nëntitulli 2
</H2>
</HEAD>
<BODY>
<marquee> Pjeset kryesore te nje sistemi kompjuterik jane:</marquee>
</BODY>
</HTML>
Ngjyrat dhe lloji i shkronjave në kodin HTML mund të definohen me anë të komandës
<BODY BGCOLOR=”white” TEXT=”Black”LINK”=Blue”
ALINK=”Red”VLINK=”Green” FONT FACE=”Back Anti qua”
Në këtë tag janë përdorur disa kuptime që janë shpjeguar në vazhdim
BODY BGCOLOR ngjyra në prapavijë të ekranit
LINK- lidhja
ALINK- fleshi i lidhjes (linkut)
VLINK- lidhja (linku ) e vizatuar më pare
FONT FACE – fonti që përdoret në ueb -faqe
Ndërrimi i ngjyrës së shkronjave në pjesën e dëshiruar të të tekstit mund të bëhet duke përdorur tagun
<FONT COLOR=” Ngjyra -në – gjuhën-angleze
p.sh .
<FONT COLOR=”Blue”
p.sh një cikël komandash në mes të kodit HTML do të mund të duket:
<HTML>
<BODY>
<FONT COLOR=” Blue”> Në këtë pjesë vjenë teksti ngjyrë blue.</ FONT>
</BODY>
</ HTML>
p.sh
<html>
<body bgcolor= “Blue>
<title>Mirësevini ne faqen time</title>
<font color= “red”
<body>
Mirëse vini në faqen që kam bërë unë me html
BLA BLA BLA
<p>
Kjo është e bërë nga unë
</body>
</font>
</html>
<body bgcolor= “gjashtembedhjetesh ose ngjyra” (ne rastin tone shkruam nje ngjyre ne sistemin gjashtembedhjetesh
0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F) (nqs do te perdorim menyren e ngjyres do te shruajme brenda thonjzave BLUE, YELLOW, RED, BLACK etj)
Kjo specifikon ngjyren e backgroundit.
listimet e ndryshme gjatë kodimit HTML
gjatë listimeve të ndryshme mund të përdoren tagjet e më poshtme
<OL> -për numrim gjatë listimit
<UL>- për rrathë të vegjël të zi
<LI> për të u identifikuar se çka është duke u listuar
p.sh . me anë të cikjlitn të më poshtëm të komandave të kodit HTML
<HTML>
<BODY>
Pjesët kryesore të sistemit kompjuterik janë:
<OL>
<LI> Pjesa hyrëse
<LI> Procesori
<LI> Kujtesa
<LI> pjesa Dalse
</OL\>
</BODY>
</HTML>
ndërsa me anë të ciklit të mëposhtëm të komandave të kodit HTML:
<HTML>
<BODY>
pjesët kryesore të sistemit kompjuterik janë:
<UL>
<LI> Pjesa hyrëse
<LI> Procesori
<LI> Kujtesa
<LI> pjesa Dalse
</UL\>
</BODY>
</HTML>
në browser do të paraqitet :
Futja e fotografisë dhe e grafikës në përmbatje të Veb-faqes
Fotografia ose grafika e e dëshiruar duhet të jetë e formatit JPEG(.jpg) ose GIF(.gif)
Në vendin e dëshiruara për vendosje të fotografisë shënojmë tagun e komandës :
<IMG SCR= “ Shtegu –i-fotografisë-dhe-fajlli”>
p.sh. nëqoftëse përdoret cikli i HTML komandave
<HTML>
<BODY>
<CENTER>
<P>
<P>
Në Këtë vend do të vendosim fotografin e
<Br>
<IMG SCR= “C:\ My Documents\My Pictures\ismaili\ismaili.jpg”>
<P>
<P>
<FONT COLOR=”Blue”> ISMAIL DASHI.</FONT
<CENTER>
</BODY>
</HTML>
Madhësia e paraqitur e fotografisë ose grafikës në veb-faqe mund të ndrrohet dhe preferohet që të jetë sa më e vogël, në mënyrë që fajlli HTML që formon ueb-faqet të mos bëhet shumë i madhë(preferohet jo më i madhe se disa qindra kilo bajt). Pra , më mire është që ueb-faqja të ketë më shumë tekst dhe më pakë fotografi, ose këto fotografi të jenë me dimension të vogël. Egziston mundësia që fotografia të jetë me dimension të vogël dhe klik në te ajo të rritet dhe të plotësoj tërë ekranin.
Kontrolli i madhësisë së fotografisë apo grafikës mund të bëhet në tagun për vendosje të fotografisë edhe gjerësin(width) apo gjatësin(Height) e fotografisë. Me shenimin e njërit nga këto dimensione, proporcionalisht ndërrohet edhe tjetri.
Komanda HTML në këtë rast do të duket
<IMG SCR= “ Shtegu –i-fotografisë-dhe-fajlli” width= gjerpsia –e-fotografisë>
p.sh
<IMG SCR=” D:\ Documents and settings\id1\ My Documents\My Pictures\ismail.jpg” width 150>
nëse dëshirojmë që fotografia të ketë dimensione krejtësisht të definuarap.sh
<IMG SCR=” D:\ Documents and settings\id1\ My Documents\My Pictures\ismail.jpg” width 150, heght =150>
Përveç nga hard disku i kompjuterit, grafikën apo fotografin mund të huazojmë edhe nga ndonjë Veb-faqe tjetër. Nëqoftëse shënohet shtegu i fajllit që huazohet p.sh
<IMG SCR=”http:// www kosova.com/foto.jpg”>
vendosja e grafikës apo fotografisë anash tekstit.
Nëqoftëse në tagun me komandën IMG SCR, shtohet komanda ALIGN=RIGHT ose ALIGN=LEFT
p.sh
<IMG SCR=” D:\ Documents and settings\id1\ My Documents\My Pictures\ismail.jpg” ALIGN=RIGHT>
hiperlidhja apo shkurt linku në veb-faqe mund të krijohet nëqoftëse në tag gjatë kodimit HTML përdoret komanda
<A HREF=” URL” > emri i linkut </A>
p.sh në vendin e caktuar dëshirojm të krijojmë link, i cili do të ndërlidh faqen tone dhe faqen e cila ka URL adresën www.kosova.com atëherë përdorim tagun me komandën
<A HREF=”http:// www kosova.com/”> Kosava. </A>
do ta shëndrojn fjalën “Kosova “ si një hyperlink
Në ekran do të paraqitet hiperteksti i nënvizuar i cili me zgjedhje me anë të miut e dërgon shfrytëzuesin drejtpërdrejt në veb-faqen e dëshiruar.
Komandat në HTML për linqe
Fuqia real e HTML është aftësia për të lidhur me dokumente të tjerë ose pjesë të tekstit, imazheve,, video ose audio. ;inqet zakonisht të theksuara ( highlighted) ose nënvizuara (underlined) në një dokument kështu që ju e dini ekzestincën e tyre . klikimi mbi link fillon hapja e dokumentit për të parë atë.
Lidhja me një dokument tjetër
Për ta lidhur në një fajll në një Web server, tagu i youj në HTML do të duket:
<a href="http://www.ncsu.edu/">Welcome to NCSU</a>
teksti që duket ndërmjet fillimit dhe përfundimit të tagjeve s ("Welcome to NCSU") në shembullin e më sipërm është teksti që është lidhje për lexuesin të kaloj në atë t URL.
Kur ju krijonii një link, imagjinone që ju po krijoni dy pika anchor : njëra ekziston në dokumentin e juaj ( tekstin për të klikuar në te ), ndërsa tjetra është dokumenti që ju do të lidheni . ju kryesisht krijoni një fije ( thread) ndërmjet dy pikave s.
Ja dhe domethënia e pjesëve :
<a -- e fillon anchor-in
href -- paraqet "hypertext reference"
http://www.ncsu.edu/ -- URL e dokumentit tjetër
Welcome to NCSU --teksti që do të shfaqet dhe do të jetë i klikushëm
/a> -- e përfundon anchor-in
posa të dini URL për një fajll , ju mund të krijoni linkun për tet.
Lidhja me një anchor të emërtuar
Anchori brenda dokumentit të njëjt
Për të lidhur një seksion të posaçëm brenda të njëjtit dokument ju duhet ta definoni emrin e anchor-it brenda dokumentit dhe më pas ta lidhni atë. P.sh ,po të doni të lidheni nga ballina e dokumentit me titull "chapter2.html" me paragrafin e katërt të të njëjtit dokument , ju duhet ti jepni paragrafit të katërt një emër (çfarëdo emri , të pajtueshëm-you make it up), në këtë rast "important," dhe ju do të krijoni një lidhje me këtë emër në vend të një URL.
Vazhdim i shembullit të më sipërm, ne do të krijojmë një lidhje nga ballina e "chapter2.html" me paragrafin e katërt ;ne do ta quajmë këtë link "important". Sopati ju duhet ta definoni emrin (name) "important" në paragrafin e katërt me tag e emrit
<a name="important">First sentence in fourth paragraph</a>
më pas , krijoni lidhjen me këtë anchor "important" (me fillimin e "chapter2.html"). ky do të duket kështu :
<a href="#important">link to important stuff</a>
pound sign në ballë të emrit të anchor-it i thotë browserit të kërkoj për linkun brenda dokumentimit të posa ngargur në vend që të kërkoj diku në ndonjë fajll tjetër.
Note that anchor names are case sensitve, and that some kind of non-blank text must appear in the named anchor tag.
Emërimi i anchorve brenda dokumenteve -Named anchors within another document
Ekzistojnë shumë raste kur ju doni jo vetëm të lidhenim me një dokument të veçantë. Por më precizë , ju dëshironi të lidheni seksion partikular të ndonjë dokumenti tjetër. Si një shembull, supozojmë jo doni të ndërtoni(krijoni) një link nga dokumentit "Our first HTML document" me seksionin e veçantë me një dokument të dytë të quajtuar "chapter2.html".
Spari ju vendosni emërtimin e anchor-it në dokumentin e që doni ta lidhni me (chapter2.html). Për ta bërë këtë, shkoni në seksionin në dokumentin e juaj të dytë ku ju dëshironi që lexuesi të fillon dhe definoni emrin e ancourit. Emërtoni këtë anchour "important". Ndërfutni tagun si në vazhdim në vendin e përshtatshëm(të duhur) në dokumentin e dytë.
<a name="important">some text</a>
tani krijoni linkun në dokumentin e juaj të parë . në dokumentin e juaj të parë ju duhet të përfshini vetëm emrin e fajllit, por emri që ju definoni për anchor. Ky emër i anchor-it është seperuar nga emri i fajllit me një pound sign (#). Vendosni këtë tag ku ju dëshironi që linku të shfaq (tekst të theksuar).
<a href="http://www.here.edu/chapter2.html#important">important
part</a>
shfrytëzuesi do të sheh që dokumentgi i parë ka fjalën "important part" të theksuar- highlighted. Klikimi në ketë tekst të theksuar do ta merrë seksionin he "important" në dokument të dytë section in the second document.
Edhe fotografitë apo grafika mund të jenë në hiperlidhje(link) për veb-faqen tjetër. Kjo arrihet nëse përdoret tagu
<A HREF =”http:// URL”>< IMG SCR =”shtegu-i-fotografisë- dhe-fajlli”> teksti i dëshiruar </A>
p.sh
<A HREF=”http:// www Albanian.com”>< <IMG SCR=” D:\ Documents and settings\id1\ My Documents\My Pictures\ismail.jpg” ALIGN=RIGHT> </A><p> shtypni klik në këtë fotografi për ta aktivizuar faqen Albanian.com
Në browser do të paraqitet fotografia e rrethuar me kornizë me ngjyra të ndryshme nga ajo e tekstit.,
Elementi i ballinës përmban informacione të përgjithshme, gjithashtu quhen meta-informacione që kanë të bëjnë me një dokument. Meta ka domethënien "information about". –
Ju mund të thoni se meta të dhënat( meta-data) ka domethënien informacioni rrethë të dhënave ose meta-informacioni ka kuptimin informacion mbi informacionin
Informacioni brend a elementit Head
Elementet brenda elementit Head nuk do të shfaqen nga një browser.
Bazuar në standardin HTML , vetëm pakë tagje janë legale brenda sksionit head . këto janë : <base>, <link>, <meta>, <title>, <style>, and <script>.
Le ta vëzhgojmë një konstruksion ilegal:
<head> <p>Ky është një tekst </p> </head> |
Në këtë rast browseri ka dy opsione :
Ta shfaq tekstin sepse është brenda elementit paragraf
Ta fsheh tekstin sepse ndodhet brenda elementit Head.
Nëse ju vendosni një element HTML si <h1> ose <p> brenda një elementi siç është ky , shumica e browserve do ta shfaqin, madje nëse ky është ilegal
A do të harron browseri gabin e juaj siç është ky. Ne nuk mendojmë kështu. Të tjerët e bëjnë. Should browsers forgive you for errors like this? We don't think so. Others do.